بامداد روز جمعه پنجم دیماه ۱۳۸۲ ساعت پنج و ۲۶ دقیقه بود که شهر بم و مناطق اطراف آن به مدت ۱۲ ثانیه به لرزه درآمد تا این زمین لرزه ۶/۶ ریشتری با ۵۰ هزار کشته به سومین زلزله پرتلفات تاریخ ایران تبدیل شود، حادثه‌ای تلخ که به این راحتی‌ها از ذهن مردم پاک نخواهد شد.
حادثه بم، سیل و زلزله کرمانشاه، آتش سوزی پلاسکو، و…  انواع تلخی‌هایی هستند که خاطر تمام مردم ایران را مکدر کردند، انصافا هم از هر توانی که برای رفع مشکل و کمک به مردم آسیب‌دیده داشتند دریغ نکردند، اما موضوعی که از اهمیت بیش‌تری برخوردار بوده و جای بحث و گفت‌وگو دارد اقدامات مسئولان استانی و ملی برای کم‌تر شدن حوادث این چنینی است.
در این راستا شهر قم عقب افتادگی بسیاری دارد که با یک نگاه حتی غیر مهندسی به مراکز تجاری ازجمله پاساژ حجت، موسی بن جعفر(ع)، ایران یدک و بازار بزرگ قم می‌توانیم فاجعه‌ای بسیار عظیم‌تر و وحشتناک‌تر از پلاسکو و با گشت‌وگذاری در محله‌های قدیمی و کوچه و پس کوچه‌های آذر، نوبهار، دروازه ری، امامزاده ابراهیم و … می‌توانیم فجایع عظیمی مانند زلزله بم و کرمانشاه را متصور شویم.
اما متاسفانه اگرچه شعارهای فراوانی داده شدی ولی شاهد حرکت موثری نبوده‌ایم و به نوعی جان مردم میان مسئولین مختلف پاسکاری شده است.
در این راستا محسن اوروجی مدیرکل مدیریت بحران استانداری قم به گفت‌وگو پرداختیم.

استان قم تا چه میزان در خطر زلزله قرار دارد؟
استان قم به دلیل موقعیت جغرافیایی با خطر نسبی بالا از نظر زلزله قرار دارد که وجود گسل‌های متعدد مانند گسل قم، گسل ایندس، گسل کوشک نصرت، گسل قمرود، گسل البرز، گسل حاجی آباد، گسل خضر، گسل بیدهند، گسل یزدان، گسل گنداب و … در این امر تاثیر بسیاری دارند.
یکی از بزرگترین زلزله‌های محدوده قم در سال ۸۶ رقم خورد که خوشبختانه شاهد تلفات جانی نبودیم و تنها خسارات مالی را درپی داشت.
باتوجه به اینکه شهر قم یک شهر تاریخی است و بافت مرکزی آن فرسوده است، پروژه‌های مختلفی تاکنون براساس طرح بافت‌های فرسوده اجرا شده و همچنان نیز در دست اجرا است که راه و شهرسازی و شهرداری در این راستا تمهیدات خاصی اندیشیده‌اند.
چه اقداماتی تاکنون برای بهبود وضعیت این محله‌ها انجام شده است؟
یکی از مهمترین اقدامات، مقاوم‌سازی ساختمان‌های روستایی است که در این راستا هرساله بر اساس سیاست‌های کلی نظام درخصوص کاهش اثرات حوادث غیرمترقبه تعداد قابل توجهی از منازل روستایی تخریب و بازسازی می‌شوند که این طرح در استان قم تاکنون حدود ۵۰ درصد ساختمان روستایی قم را شامل شده است.
همچنین مقاوم‌سازی و نوسازی مدارس نیز در سراسر استان در دستور کار قرارگرفته و انجام شده است که در این طرح نیز تاکنون ۵۳ درصد مدارس تخریب و بازسازی شده‌اند.
مهم‌ترین اقدام در اماکن عمومی درکنار مقاوم‌سازی سازه‌ای، مقاوم‌سازی غیرسازه‌ای است که در طراحی ساختمان‌های جدید به آن اهتمام بخشیده شده است.
در راستای بافت‌های فرسوده نیز پروژه‌هایی مانند محله چهل اختران واقع در خیابان آذر، خیابان دورشهر و … اقدام‌های موثری انجام شده است.
بزرگ‌ترین چالش در راستای بهبود وضعیت چیست؟
اصلی‌ترین چالش ما در این راستا عدم استقبال مردم به دلیل مشکلات اقتصادی و کمبود اعتبارات است همچنین سود بالای تهسیلات نیز در این امر بی‌تاثیر نبوده که امیدواریم با همکاری بیش‌تر این موانع نیز برطرف شوند.
تا چندسال آینده می‌توانیم به وضعیت مطلوب برسیم؟
باتوجه به برنامه‌هایی که در قوانین پیش‌بینی شده است برای بافت‌های فرسوده اگر بتوانیم صددرصد اعتبارات تخصیص یافته را جذب کنیم امیدواریم طی چندسال آینده وضعیت مطلوبی داشته باشیم.
ساخت‌وسازهای جدید خوشبختانه بر اساس آیین نامه‌ها انجام شده و از این نظر با مشکلی مواجه نیستیم.
در این مسیر بهبود نیازمند چه نکاتی هستیم؟
مهم‌ترین کار اطلاع‌رسانی توسط رسانه‌ها است که به این منظور تشکیل کمیته اطلاع‌رسانی موثر در زمینه ایمنی می‌تواند تاثیر بسیار بالایی داشته باشد چراکه اگر فرهنگ‌سازی مناسب در جامعه انجام شود دیگر موارد قابل تامین و دست یافتنی خواهد بود.
همچنین خوشبختانه هماهنگی موثری میان شهرداری، نظام مهندسی و راه و شهرسازی وجود دارد که می‌تواند اتفاقات خوبی را رقم بزند.
لازم به ذکر است، در جبران خسارت‌ها بیمه می‌تواند در کنار دولت حمایت لازم را داشته باشد و از این طریق از شهروندان تقاضا داریم با بیمه حوادث غیرمترقبه حتما خانه‌های خود را بیمه کنند که اگر خدایی نکرده خسارتی دیدند بیمه بتواند حمایت لازم از این افراد را داشته باشد.

محمدحسین تقوی
انتهای پیام